İlim Kapısı Hz. Ali (Cenk KORAY)

Akıl

İslamsız Alevilik Mi? (Hulusi YILMAZ)

Cahilliğin Bukadarı Ancak Tahsille Olur (Mahmut BOZÇALI)

Sonraki Makaleye Git

Ana Sayfaya Dön

 

ALEVİ-BEKTAŞİLERDE BAZI DUALAR

Orhan YILMAZ

 

Yazılı ve görüntülü basın-yayın organlarında son zamanlarda çıkan programlarda ve yazılarda iddia edildiği gibi ne “Alisiz Alevilik” ne de “İslamsız Alevilik” düşünülebilir. Bu iddianın en iyi temellendirilmesi, sanırım tek bir kitap, tek bir kaynak, tek bir tahsilli ve hatta sadece okumuş sıradan biri dahi tarihimizde, erkanımızda veya cem ayinlerimizde bunların delilini gösterir. Size örnek olsun, diye yemeklerden önce okuduğumuz, yatarken ve sabahları kalkarken okuduğumuz, yola girmek üzere talibe aldırılan tarikat abdesti sırasında, cem ayini sırasında dara duran Canın darda okuduğu, nişan ve nikah sırasında okunan, ölünün arkasından okunan dualar, ... ve hatta Hacı Bektaş Veli’nin nasihatlerinden yola çıkılsa gene de yetecektir.

 

SABAH KALKARKEN VE AKŞAM YATARKEN OKUNAN DUA:

 

“Yattım Allah kaldır beni, rahmetine daldır beni, can bedenden süzülürken, imanla, Kur’an’la gönder beni.”’

“Yattım sağıma, döndüm soluma, sığındım Sübhan’ıma, melekler şahit olsun dinime, imanıma.”2

“Bismi Şah Allah Allah sabahlar hayır ola; hayırlar feth ola; şerler def ola; münkirler3 mat ola, münafıklar4 berbat ola; düşmanlar kahr ola; müminler ber murat ola; dostlar şâdu handan ola:

Niyazlar kabul ola; muratlar hasıl ola; er Hak Muhammed Ali şafimiz ola; On iki İmam, On Dört Masumu Pak, Şühedai Kerbelâ5 Efendilerimiz her anda muinimiz6 ola; Didarlarından ve katarlarından ayırmaya; ve Hz. Pir Efendimiz gözcümüz ve dest girimiz ola; hazıran, gaiban cemi evliyai kerem efendilerimizin hayır himmetleri üzerimize hazır, nazır ola; Nuru Nebi, Keremi Ali, Demi Pir Hz. Hünkâr Hacı Bektaş Veli, yuh münkire, lanet Yezid’e, rahmet mümine gerçek erenler demine5 ve mürşidim baba efendimizin keremine demine Hu.”9

 

SOFRA DUÂSI:

 

“Allah, Allah, İllallah, Bu gitti, ganisi gele. Hak bereket vere. Yiyenler nur ola. Pişirip kotaran Derviş Derd-i mendin Hak erenler dest giri ve dest girimiz (yardımcımız) ola... On iki İmam, On dört Masum-u Pâk efendilerimiz bab-ı saadetinden tayinlerimiz gani ola... Üçler, Yediler, Kırklar, Gülbank’ı10 Muhanımed’i, Nur-u Nebi Kerem-i Ali, Pirimiz Hacı Bektaş Veli cümleyi piran ve cömertler, gerçek erenler” demine devranına Hu12 diyelim Hu...”13

 

EVLİLİK VE NIŞANLARDA OKUNAN DUÂ:

 

“Efendimiz Sen’sin ve Sen’in adınla! 14 Bize huzur ve sevgi bağışla, bizi kutsa ve kötülükten koru. Bize bolluk ve iyilikler bağışla. Davut ve Süleyman ve Harun ve Musa ve Hüseyin ve Hacı Bektaş Veli ve tüm efendilerimizin adına! Muhammed Ali yolunda! Adem’le Havva’yı, Muhammed ile Hatice’yi, Ali ve Fatma’yı birleştirdiğin gibi birleştir onları. Onlara uzun ömür, iyi ve uslu çocuklar bağışla. Yollarını açık et, vs.”15

 

DARDA OKUNAN DUA:16

 

“Allah Allah... yüzüm yerde, özüm darda, erenler meydanında, Hakk Muhammed Ali divanında, canım kurban tenim tercüman. Bu fakirden ağrınmış, incinmiş, can kardeş var ise, dile gelsin bile gelsin, hakkını talep eylesin...”17

 

ÖLÜLERİN ARKASINDAN OKUNAN DUA:

 

“Büyük ve hakiki efendimiz, Sen günü gecede geceyi günde gömensin. Ölüye hayat hayata ölüm verensin. Her şey senden gelir ve sana döner. Cennet’in aşkına insanoğlunun günahlarını bağışta! Sen ışıkların ışığı bizi ışığa götür. Sana dul ediyoruz.”18

(Bu arada akla cenaze namazı ile ilgili tartışmalar da gelmiyor değil. Her halde Sünni kardeşlerimizle tek farkımız ölülerimizin ardından,okumuş olduğumuz dullar olsa gerek. Ki dua etmekte ise Allah bizleri belli çerçevelerde serbest bırakmıştı.)

 

TARİKAT ABDESTİ ALINIRKEN REHBERİN OKUDUĞU DUALAR:

 

(Talip rehberin okuduğu tüm dulları içinden tekrar eder.)

“Bismi Şah, Allah Allah, iki dünya isteklerinden ve bu dünya işlerinden sıyrılarak Tanrı’ya yaklaşmak için gerçek abdesti almaya niyet ettim. ‘Allah oraya binin; yürümesi ve durması Allah’ın ismiyledir, Rab’in bağışlar ve merhamet eder’dedi.”

Talip ellerini yıkarken: “Ey tâlip! Tâ ezelden bu ana gelinceye değin her ne kadar Tanrı’nın yasak ettiklerine el uzattın ise cümlesinden arı olmak için ellerini yuymak Cenabı Resul’ün sünneti seniyesidir.”

Ağzına su verirken: “Ey tâlip! Ezelden bu ana gelinceye kadar ağzından çıkan küfür ve hata gibi her ne oldu ise onların cümlesinden ağzını temizlemek içindir. Bu da Muhammed Mustafa’nın Sünnet’i Şerife’si dir.”

Burnuna su verirken: “Ey tâlip! Bezmi Elest19 gününden bu ana gelinceye kadar kokladığın râyka’i mekruhe20 def ve izalesi için burnuna su vermek Muhammed Mustafa’nın sünneti Şerife’sidir."

Yüzünü yıkarken: “Ey tâlip! Ezelden bu ana gelinceye kadar vuku’a bulan bi-hayalığın cümlesinden beri olmak için yüz yuymak Cenâb’ı Hakkın farzıdır.”

Kollarını yıkarken: “Ey tâlip! Küçük yaşından bu ana gelinceye kadar kol salmış olduğun Tanrı’nın yasak ettiklerinin cümlesinden temizlenmek için kollarını yuymak Cenab’ı Hakkın farzlarındandır, yıka!”

Başını ve kulak ardını mesh ederken: “Ey tâlip! Baş âzânın mertebesi en yüce olanıdır. Gövde insanı taşıyıcı, baş: Bilip anlayıcıdır. Akıl ve fikir başta gerektir. Bu ana değin şer’i kadim21 ve aklı müstakim’in22 yani eski kutsal gelenek ve dosdoğru aklın tersine hareketlerde bulundunsa, bütün işlediğin suçların cümlesinden âri” ve beri olmak için başını mesh edersin. Bu dahi Cenab’ı Hakkın farzlarındandır.”

Ayakları yıkarken: “Ey tâlip! Ezelden bu ana değin Tanrı isteğine aykırı yanlış yol ve baş kaldırmaya götürücü yerlerde yürümüş isen cümlesinden temizlenmiş olmak için ayağını mesh edersin. Bu dahi, Cenab’ı Hakkın farzıdır.”

Yüz ve kolları kurularken: “Ey tâlip! Ervâh’ı ezelden ve ‘Nahn’ü kasemnâ den bu âna kadar işlemiş olduğun şirk ve çirkâbı mâsivâ'dan silinip pâk olmak içindir, yüzünü sil!”25

Dikkat edilirse Cem töreni öncesinde geleneklerimizin bir parçası olan “Namaz” kılmadan önce alınan abdestin farzlarını ve sünnetlerini de hatırlatarak hazırlıklara başlanıyor. Yani, abdestsiz Cem’e girilemeyeceğinin de işaretini bizlere veriyor. “Aleviler abdest-namaz bilmezler.” İddiasına da bir cevap oluşturmaktadır. Ve hatta kimi yörelerimizde iki rekat nafile namazı kılmadan ceme, canlar ve bacılar alınmamaktadırlar.

İnsanlarımız sadece Hacı Bektaş Veli’nin aşağıdaki sözlerine kulak verip, nasihatlerini tutsalar ne kadar iyi olurdu.

“Her zaman Allah’ın koruması altında olmak istiyorsan, aşağıdaki öğütleri gönlünden çıkarma:

Tanrı’ya sadakâtle davran, O’nun yarattıklarına âdil ol, büyüklere itaât, küçüklere şefkât göster, düşmanlara cesaretle, dostlarına bağlı, kendine edepli, dervişlere özgürlükle, okumuşlara tevazu ve cahile karşı sessizliğini korumakla davran.”26

Allah’a inanan inanmayan herkese tavsiyem; Hacı Bektaş Veli’ye bir kulak verin!..

 

1 Genç Erenler Dergisi Takvimi.

2 Genç Erenler Dergisi Takvimi.

3 Münkir: İnkar eden, kabul etmeyen. Allah’ın varlığına inanmayan.

4 Münafık:Bozguncu. bölücü, ara bozan, fesatçı, iki yüzlü. sahtekâr.

5 Şuhedai Kerbela: Kerbala Şehitleri

6 Mu'in: Yardım eden, yardımcı.

7 Mümin: İnan, Allah’a inanan ve bağlanan.

8 Dem: 1. Soluk, nefes. 2. Ölçü, zaman, çağ.

9 A.g.e.s.188-189

10 Cem sırasında veya diğer sohbetlerde Dede’nin okumuş Olduğu dualar. Cevaplar.

11 Ulaşmış (ermiş) olanlar.

12 Hu: 0, Allah demektir.

13 Bektaşilik Tarihi, J.Kingsley Birge s. 188

14 Besmele meali.

15 A.g,e,sh.192-l93

16 Cemde rehberin dar meydanına talibin getirilmesinden sonra, talibin meydanda okuduğu duadır.

17 A.g.e,sh.19l

18 Ag.e,sh.193

19 Ruhun, dünyaya gelmeden önce Allah’ın huzurunda söz verdiği gün.

20 Allah’ın yasak ettiği kokular, dince yasak olan kokular.

21 En doğru yol

22 Aklın tek ve doğru yolu.

23 Temizlenmek.

24 Andı bozmak. Yemini bozmak

25 A.g.e,sh.205-206

26 A.g.esh.225

AnaSayfayaDön / Sonraki Makale